Leandro de Sevilla y el cenobitismo femeninouna virginidad subordinada

  1. Díaz Martínez, Pablo C. 1
  1. 1 Universidad de Salamanca
    info

    Universidad de Salamanca

    Salamanca, España

    ROR https://ror.org/02f40zc51

Revista:
SVMMA. Revista de cultures medievals

ISSN: 2014-7023

Ano de publicación: 2022

Número: 20

Páxinas: 22-39

Tipo: Artigo

Outras publicacións en: SVMMA. Revista de cultures medievals

Resumo

The text De institutione virginum, written by Leander of Seville around 580, is practically the only evidence of the existence of an organized female monasticism before the official conversion of the Visigothic Kingdom to Catholicism in 589. The text is aimed both at showing the superiority of virginity over marriage, and convincing its addressee, his sister Florentina, a professed virgin in a monastery, that she has made the right decision. However, it includes two other aspects of interest to the study of late-Hispanic female cenobitism. On the one hand, it insists on the superiority of monastic community life over consecrated virginity in the family environment. On the other hand, it reveals an ideological perception which transfers to the sphere of the ascetic profession the same criteria that served for undervaluing women and were recurrent in the society of the time. As a consequence, virgins were considered morally weak and physically in need of male protection. The Betic conciliar legislation on female monastic life, emanating from the Council of Seville in 619, shows that these ideas were embodied in the subjection, as a general rule, of female monasteries to the tutelage of male monasteries.

Referencias bibliográficas

  • Augé, Matías, 1976. “L’abito monástico dalle origine alla regola di S. Benedetto”, Claretianum, 16: 33-95.
  • Wood, Jamie, 2016. “A Family Affair. Leander, Isidore and the Legacy of Gregory the Great in Spain”, Isidore od Seville and his Reception in the Early Middle Ages: transmitting and transforming knowledge, A. Fear, J. Wood (eds.), Amsterdam, Amsterdam University Press: 31-56.
  • Beltrán Torreira, Federico M., 1993. “San Leandro de Sevilla y sus actitudes político-religiosas (nuevas observaciones sobre su historia familiar)”, Actas I Coloquio de Historia Antigua de Andalucía, J. F. Rodríguez Neila (ed.), Córdoba, Publicaciones del Monte de Piedad y Caja de Ahorros de Córdoba: 335-348.
  • Campos, Julio, Roca, Ismael, 1971. Santos padres españoles. II. San Leandro, San Isidoro, San Fructuoso. Reglas monásticas de la España visigoda. Los tres libros de las Sentencias, Madrid, Editorial Católica.
  • Campos, Julio, 1977. “La virginidad consagrada en el pensamiento de san Leandro hispalense”, Homenaje a Fray Justo Pérez de Urbel II (Studia Silensia 2), Silos (Burgos), Abadía de Silos: 25-38.
  • Castelli, Elizabeth, 1986. “Virginity and Its Meaning for Women’s Sexuality in Early Christianity”, Journal of Feminist Studies in Religion, 2.1: 61-88.
  • Castillo Maldonado, Pedro, 2002. “Gastrimargia y abstinentia gulosa en la normativa monástica hispanovisigótica (I): Leandro de Sevilla”, Florentia Iliberritana, 13: 33-52.
  • Clark, Elizabeth A., 2008. “The Celibate Bridegroom and His Virginal Brides: Metaphor and the Marriage of Jesus in Early Christian Ascetic Exegesis”, Church History, 77.1: 1-25.
  • Consolino, Franca E., 1986. “Modelli di comportamento e modi di santificazione per l’aristocrazia femminile d’occidente”, en A. Giardina (ed.), Societá romana e impero tardoantico: istituzioni, ceti, economie , Roma, Laterza: 273–307.
  • Coon, Lynda L., 1997. Sacred Fictions. Holy Women and Hagiography in Late Antiquity, Philadelphia, University of Pennsylvania Press.
  • Díaz Martínez, Pablo C., 1987. Formas económicas y sociales en el monacato visigodo, Salamanca, Universidad de Salamanca.
  • Díaz Martínez, Pablo C., 2019a. “La conversión personal como instrumento de salvación en el eremitismo y en el monacato visigodo”, Ouvrer pour le salut. Moines, chanoines et frères dans la Péninsule Ibérique au Moyen Âge, A. de las Heras, F. Gallon, N. Pluchot (eds.), Madrid, Casa de Velázquez: 17-38.
  • Díaz Martínez, Pablo C., 2019b. “Isidore’s Enterprise: The Monastery as ‘Perfect Villa’ and Beyond”, La vie quotidienne des moines en Orient et en Occident (IVe-Xe siècle). II. Questions transversales, O. Delouis, M. Mossakovska-Gaubert (eds.),Le Caire-Athènes, Institut Français d’Archéologie Orientale-École Française d’Athènes: 373-391.
  • Díaz Martínez, Pablo C., 2020. “Teoría y práctica de la medicina visigoda. Del enciclopedismo de Isidoro a la enfermería monástica”, Asclepio, 72.1: 1-16.
  • Domínguez del Val, Ursicino, 1981. Leandro de Sevilla y la lucha contra el arrianismo, Madrid, Editora Nacional.
  • Drews, Wolfram, 2006. The Unknown Neighbour. The Jews in the Thought of Isidore of Seville, Leiden·Boston: Brill.
  • Ely, Peter B., 2018. Adam and Eve in Scripture, Theology, and Literature. Sin, Compasion, and Forgiveness, Lanham, Lexington Books.
  • Fontaine, Jacques, Cazier, Pierre, 1983. “Qui a chasse de Carthaginoise Sévérianus et les siens? Observations sur l’histoire familiale d’Isidore de Séville”, Estudios en Homenaje a Don Claudio Sánchez Albornoz en sus 90 años, Buenos Aires (Anexos de Cuadernos de historia de España), Instituto de España, Universidad de Buenos Aires, I: 349-400.
  • Fontaine, Jacques, 2000. Isidore de Séville. Genèse et originalité de la culture hispanique au temps des Wisigoths, Turnhout, Brepols.
  • Gacto Fernández, Enrique, 2013. “Imbecillitas sexus”, Cuadernos de Historia del Derecho, 20: 27-66.
  • Garver, Valerie L., 2009. Women and Aristocratic Culture in the Carolingian World, Ithaca, Cornell University Press.
  • Giordano, Oronzo, 1987. Leandro di Siviglia. Lettera alla sorella Fiorentina. Sulla verginità e la fuga dal mondo, Roma, Città Nuova.
  • Gómez Cobo, Antonio, 2004. “La Virgen María en Leandro de Sevilla”, Carthaginensia, 20: 57-108.
  • Harper, Kyle, 2013. From Shame to Sin. The Christian Transformation of Sexual Morality in Late Antiquity, Cambridge (Mass.). London, Cambridge University Press.
  • Ihnat, Kati, 2016. “Mary as Bride in the Old Hispanic Office: Liturgical and Theological Trends”, Mediaeval Studies, 78: 65-123.
  • Kampers, Gerd, 2018. “Isidor von Sevilla und seine Familie. Überlegungen zu De institutione virginum et de contemptu mundi c. 31”, Frühmittelalterliche Studien, 52: 43-58.
  • Lawless, George, 1987. Augustine of Hippo and his Monastic Rule, Oxford, Oxford Scholarship Online. [DOI:10.1093/acprof:oso/9780198267416.001.0001]
  • Lawson, Christopher M., 1989. Isidorus Epsicopus Hispalensis. De ecclesiasticis officiis, Turnhout, (CCSL 113), Brepols.
  • Linage Conde, Antonio, 1972. “Algunos aspectos biológicos de la ‘Regula Leandri’”. Cuadernos de Historia de la Medicina, 11: 309-324.
  • Lomas, Francisco J., 1990. “Secessus in villam: la alternativa pagana al ascetismo cristiano en el círculo de Ausonio”, Cristianismo y aculturación en tiempos del Imperio Romano, A. González, J. M. Blázquez, (eds.), Murcia, (Antigüedad y Cristianismo, 7), Universidad de Murcia: 273-286.
  • Madoz, José, 1946. “Varios enigmas de la ‘regla’ de san Leandro descifrados por el estilo de sus fuentes”, en Miscellanea Giovanni Mercati, Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana: I, 265-295.
  • Madoz, José, 1949. “Una nueva transmisión del ‘Libellus de institutione virginum’ de san Leandro de Sevilla (Ms. De Monte Casino, n. 331)”, Analecta Bollandiana, 67: 407-424.
  • Manrique Campillo, Andrés, 1969. “La Regla de san Agustín en España durante los primeros siglos de su existencia”, La ciudad de Dios, 182: 485-513.
  • Martín Iglesias, José Carlos, 2006. Braulionis Caesaraugustani episcopi. Renitatio librorum domini Isidori, Turnhout, (CCSL 113B), Brepols: 193-206.
  • Martínez Díez, Gonzalo, Rodríguez, Félix, 1992. La colección canónica Hispana. V. Concilios hispanos: segunda parte, Madrid, CSIC.
  • McFarland, Ian A., 2010. In Adam’s Fall. A Meditation on the Christian Doctrine of Original Sin, Oxford, Wiley Blackwell.
  • Menéndez Bueyes, Luis Ramón, 2019. “Sine cerere et libero friget venus: el alcoholismo como problema de salud en el monacato visigodo”, Hispania Sacra, 71.143: 25-38.
  • Orlandis, José, 1971. “Los orígenes del monaquismo dúplice en España”, Estudios sobre instituciones monásticas medievales, Pamplona, EUNSA: 19-34.
  • Rucquoi, Adeline, 1998. “Ildephonse de Tolède et soin trait´sur la virginité de Marie”, La virginité de Marie, J. Longère (ed.), Paris, Éditions Médiaspaul: 105-125.
  • Sejourné, Paul, 1929. Saint Isidore de Séville. Le dernier père de l’Église. Son rôle dans l’histoire du droit canonique, Paris, Beauchesne.
  • Tazdaït, Fawzia, 2016. “L’ideal de virginité d’après les pères de l’Église latine”, L’Espirit du temps, 134: 49-62.
  • Velázquez Arenas, Jaime, 1978. “Index rethoricus del De institutione virginum de san Leandro de Sevilla”, Helmantica, 29: 173-186.
  • Velázquez Arenas, Jaime, 1979. Leandro de Sevilla. De la instrucción de las vírgenes y desprecio del mundo. Traducción, estudio y notas, Madrid, Fundación Universitaria Española.
  • Vives, José, 1942. Inscripciones cristianas de la España romana y visigoda, Madrid, CSIC.
  • Vives, José, 1964. Concilios visigóticos e hispano-romanos, Barcelona-Madrid, CSIC.
  • Vogüé, Adalbert de, Courreau, Joël, 1988. Césaire d’Arles. Oeuvres monastiques. I. Ouvres pour les moniales, Paris, (Sources Chrétiennes 345), Éditions du cerf.
  • Vogüé, Adalbert de, 2007. Histoire littéraire du mouvement monastique dans l’antiquité. 11.1. Le monachisme latin. La Gaule franque et l’Espagne wisigothique (VIe.VIIe siècle), Paris, Éditions du cerf.
  • Wilkinson, Kate, 2015 Women and Modesty in Late Antiquity, Cambridge, Cambridge University Press.