La persona jurídica como parte pasiva del proceso penal

Resumo

Co definitivo derrubamento do principio societas delinquere non potest no ano 2010, as persoas xurídicas pasaron a ser susceptibles de auténticas penas. Dado que o proceso penal é a única forma apta para a imposición de tales sancións, faise preciso realizar unha labor hermenéutica, a fin de adaptar a xustiza penal a esta nova parte pasiva do proceso. Neste senso, hai que ter en conta que tanto o Dereito Penal como o Dereito Procesual, históricamente, foron concibidos para asignar e axuizar responsabilidades individuais polo que a irrupción das persoas xurídicas obriga a adaptar modelos, de natureza esencialmente antropomórfica, a entidades de natureza ficticia e incorpórea. As esenciais diferenzas ontolóxicas entre persoas físicas e xurídicas pugnan coa necesidade de establecer un estatuto xurídico procesual único para a parte pasiva do proceso penal. A este respecto, é preciso respectar o dereito do inculpado a un xuízo con tóda-las garantías, evitando situacións de indefensión, constitucionalmente prohibidas, pero sen caer nun mimetismo acrítico entre a persoa humana e non humana, que descoñeza a súa especial e dispar natureza.